Związek Radziecki był pierwszym krajem, który przyjął jako ideologiczny cel wyeliminowanie religii z życia człowieka i zastąpienie jej ateizmem jako podstawową ideologią państwa. Konsekwentnie więc reżimu komunistyczny konfiskował mienie Kościoła, ośmieszał religię, prześladował wierzących i propagował ateizm w szkołach. Ateizm w Związku Radzieckim opierał się na ideologii marksizmu-leninizmu. Jako założyciel państwa sowieckiego, Lenin ujął to tak:
„Religia jest opium dla ludu. To powiedzenie Marksa stanowi kamień węgielny całej ideologii marksizmu na temat religii. Wszystkie współczesne religie i kościoły, różnego rodzaju organizacje i związki religijne są zawsze rozpatrywane przez marksizm jako organy burżuazyjnej reakcji, stosowane dla wyzysku i ogłupiania klasy robotniczej”.
Marksizm-leninizm konsekwentnie opowiadał się za kontrolą, tłumieniem i, ostatecznie, eliminacją wierzeń religijnych. W ciągu około roku po rewolucji (1917 roku) państwo wywłaszczyło cały majątek Kościoła, w tym kościoły jako budynki sakralne, a w latach 1922/26, 28 rosyjskich biskupów prawosławnych i ponad 1200 księży zostało zabitych (w znacznie większa liczba została poddana prześladowaniom). Dotyczyło to zarówno Kościoła prawosławnego, jak i katolickiego i innych pomniejszych wyznań.
Mimo że z latami prześladowania zelżały i uzyskano pewien kompromis pomiędzy możliwością funkcjonowania Kościołów a ideologią ateistyczną (np. Prawosławie stało się religią państwową, więc także zależną od bieżącej polityki i polityków), to pokłosie komunizmu miało najbardziej niszczący wpływ na człowieka. Proces ateizacji w różny sposób przebiegał w poszczególnych krajach bloku sowieckiego. W niektórych krajach, dzięki sile Kościoła i desperacji społeczeństwa, które nie pozwoliło sobie wyrwać Boga z serc, naród przetrwał i ostatecznie wywalczył sobie i innym wolność.
0
